به گزارش خبرگزاری مهر، ششمین برنامه از سلسله نشست‌های «عصر کتاب استانی» با تجلیل از سه تن از مفاخر فرهنگ و ادب استان فارس، چهارشنبه دوم بهمن ۱۳۹۸ در شیراز برگزار شد.
در این مراسم که به‌همت خانه کتاب و با حضور مدیرعامل این موسسه، مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان فارس، مدیر مرکز اسناد و کتابخانه ملی مرکز فارس و جمعی از دوستداران فرهنگ و ادبیات در تالار حافظ شیراز برپا شده بود، از یک عمر خدمات فرهنگی استادان سیدمحمدمهدی جعفری پژوهشگر برجسته حوزه نهج‌البلاغه، اکبر نحوی پژوهشگر برتر حوزه زبان‌شناسی و محمدرضا آل‌ابراهیم پژوهشگر برتر حوزه فرهنگ عامه تجلیل به عمل آمد.
نیکنام حسینی‌پور، مدیرعامل خانه کتاب سخنانش را با این بیت حافظ «خوشا شیراز و وصف بی‌مثالش / خداوندا نگه‌دار از زوالش آغاز کرد» آغاز کرد و گفت: شیراز به‌عنوان شهر مشاهیر ادبیات ایران و با پیشینه‌ای عظیم در تاریخ و فرهنگ ایران زمین، جایگاه ویژه‌ای نزد ایرانی‌ها دارد. این شهر به‌عنوان یکی از پایتخت‌های تمدنی، فرهنگی و دینی در ایران شناخته شده است و دلیل آن وجود نقشآفرینان بزرگی در حوزه ادب و شعر فارسی، همچون حافظ و سعدی با آوازه جهانی و وصال و قاآنی و نیز فیلسوفان و اندیشه‌پردازان مطرحی همچون ملاصدرا و سیبویه است که پایه‌های ادب فارسی نه در شیراز بلکه در ایران و جهان هستند.
حسینی‌پور در ادامه از حافظ، سعدی و فرصت شیرازی و سایر گنجینه‌های حکمت و معرفت و ادب و هنر شیراز به‌عنوان استوانه‌های ادب فارسی یاد کرد: در حوزه تمدنی هم همین‌طور است؛ مثل تخت جمشید و پاسارگاد. در حوزه دین و دیانت نیز عالمان بزرگی را می‌توان در این استان زرخیز دید، مثل میرزای شیرازی، آیت‌الله دستغیب، آیت‌الله مکارم شیرازی و...
مدیرعامل خانه کتاب، هویّت تاریخی و دینی استان فارس را نقطه عطفی در پرورش رجال و شخصیت‌های بزرگ و تأثیرگذار آن دانست؛ «به‌طوری که با بررسی گنجینه مشاهیر متقدم و متأخر بزرگ کشور، حتماً می‌توان نامی از بزرگان این خطه دل‌انگیز یافت که نقش ارزشمندی در عرصه‌های سیاسی، علمی، فرهنگی و اجتماعی کشور داشته‌اند.» وی از آن جمله، شیخ محمدتقی معرفت را نام برد که کانون معرفت و کتابخانه معرفت را تأسیس کرد و برای اولین‌بار در ایران به طبع و نشر قرآن مجید مبادرت ورزید و در این باره گفت: در سال ۱۳۲۱ حسن معرفت فرزند ایشان هم به تأسیس کتابخانه جدیدی در شیراز اقدام کرد که مرکز رفت و آمد پژوهندگان و دانشوران شد.
شیرازی‌ها در ورود دستگاه چاپ به ایران پیشقدم بودند
حسینی‌پور با اشاره به نقش بسیار مهم و پُراثر شیرازی‌ها در چاپ و نشر، گفت: شیرازی‌ها در زمان قاجار در زمینه چاپ قرآن بسیار تلاش کردند. در ورود دستگاه چاپ هم باز شیرازی‌ها پیشقدم بودند؛ دستگاه پرس کوچکی که میرزا صالح شیرازی از لندن خریداری و همراه خودش به ایران آورد، نمونه‌ای است بر این مدعا. وی جزو دومین گروه محصلان اعزامی توسط عباس میرزا به فرنگ بود و البته باید متذکر شد که اصلیت او کازرونی بود.
وی ادامه داد: حتی اولین نشریه چاپ شده در هند هم کار شیرازی‌ها بود و اولین روزنامه‌ای هم که در ایران درآمد، توسط دو شیرازی به زیور طبع آراسته شد: میرزا صالح شیرازی و برادر وی میرزا محمدجعفر. در واقع شیرازی‌ها انسان‌هایی خونگرم و خردمند هستند و هیچگاه اهل جنجال و ستیهندگی نبوده‌اند.
مدیرعامل خانه کتاب، اقتصاد فرهنگی را در شیراز بسیار مهم دانست و گفت: بعضاً با تحقیق و تفحص در بعضی از استان‌ها متوجه این نکته می‌شویم که اگر کسی کتاب و مجله چاپ می‌کرد، متضرر می‌شد، اما در شیراز سود می‌کرد و این نشان از پیوند مردم شیراز با فرهنگ و اقتصادِ فرهنگی است و این به مدد اقتصاد ملی کتاب آمده است. انجمن‌های ادبی که در شیراز شکل گرفتند و نسل‌پروری کردند، پاتوق‌های فرهنگ و هنر و کتابفروشی‌های مهم مثل مرحوم بلادی و دیگرانی از این دست، همه تأثیرگذار بودند. می‌توان گفت شیراز برای جنوب ایران یک قطب بوده است.
حسینی‌پور اضافه کرد: شیرازی‌ها پیشگام و هدایت‌گر جریان‌های جنوب بوده‌اند. شیراز برکت‌خیز بوده که نه‌تنها برای شهر شیراز و دیار فارس بلکه برای پاره عظیمی از ایران‌زمین و هموطنانی که در جنوب ساکن هستند، مفید فایده بوده و از آن بهره برده‌اند. تجلیل و تکریم بزرگانی که برای رشد و تعالی فرهنگ ایران اسلامی عاشقانه و دلسوزانه قدم برداشته‌اند، کوچک‌ترین قدم در صیانت از فرهنگ جامعه است، این بزرگداشتها، راهگشای نسل آینده جامعه علمی و پویای ایران خواهد بود و نسل جوان با الگوپذیری از اهالی قلم و علم، خط مشی ایشان را سرلوحه کارهای خود قرار خواهند داد.
ایرانی‌ها بسیار از خوان مردم و بزرگان شیراز بهره برده‌اند
حسینی پور در بخش دیگری از سخنان خود با بیان اینکه ملت بزرگوار ایران بسیار از خوان مردم و بزرگان شیراز بهره برده‌اند، تاکید کرد: در این دوره و زمانه ما باید حرف‌های وفاق‌آفرین بزنیم نه نفاق آفرین و در این زمانه به این روحیه بسیار بیشتر نیازمندیم، و افرادی مانند آقایان جعفری، آل‌ابراهیم و استاد نحوی، وفاق ایجاد کردند و با علم و بزرگواری خویش همه را دور هم جمع می‌کنند.
مدیرعامل خانه کتاب افزود: در زمانه‌ای که زندگی می‌کنیم، نیاز به همدلی و همراهی با همدیگر بسیار بیشتر احساس می‌شود و بیش از پیش نیاز به همبستگی اجتماعی داریم و باید سرمایه‌های اجتماعی خود را قدر بدانیم و آنها را احیا کنیم؛ ما باید این سرمایه‌ها را پاس بداریم و موجب زوال آنها نشویم. به‌همین منظور خانه کتاب با مشارکت و همراهی اداره‌کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان فارس، از مقام شامخ علمی آقایان دکترسیدمحمدمهدی جعفری، دکتر اکبر نحوی و محمدرضا آل‌ابراهیم، به پاس تلاش‌های بی‌وقفه و مؤثر در زمینه آموزش و پژوهش در ششمین عصر کتاب استانی تجلیل می‌کند.
سیدمحمدمهدی جعفری یعنی ۶۰ سال مبارزه، ۶۰ سال انسانیت و ۶۰ سال دین‌پژوهی
حسینی‌پور در ادامه درباره دکترسیدمحمدمهدی جعفری، گفت: ایشان متولد دشستان بوشهر است و سال‌ها در زمینه تعلیم و تعلّم تلاشی بی‌وقفه داشته و در زمینه تألیف، ترجمه، تصحیح و نوشتن مقالات، آثار ماندگاری را از خود به‌جای گذاشته است. حتی زندان ستم‌شاهی نیز محلی است برای تعلیم و تحقیق و تألیف ایشان؛ در زندان از فرصت پیش‌آمده استفاده کرده و ضمن آموختن برخی از درس‌های ممکن، به نوشتن تقریرات درس تفسیر سیدمحمود طالقانی همّت گماشت و سه جلد از تفسیر پرتوی از قرآن طالقانی بدین وسیله تنظیم و تدوین شد.
وی، جعفری را از استادان، محققان، فضلای عصر ما دانست که هم صاحب فضل است و هم دارای فضیلتِ انسانی، دینی، ملی و اخلاقی که کارهای او در عرصه نهج‌البلاغه‌پژوهی بسیار گران‌بها و تأثیرگذار است. هر وقت نام نهج‌البلاغه و امیر مؤمنان علی (ع) بزرگ‌ترین متفکر جهان شیعی مطرح می‌شود، برای شناخت آن حضرت و کتاب ایشان نیازمند آثار دکتر جعفری هستیم. تک‌نگاری او درباره «سیدرضی» یکی از آثار ارزشمند در شناخت سیدرضی است. انصاف دکتر جعفری در حوزه‌های علمی و فرهنگی و سیاسی همواره زبانزد است.
مدیرعامل خانه کتاب همچنین گفت: در عرصه سیاست نیز ایشان در مجلس فقط نماینده دشتستان نبود، بلکه نماینده یک اندیشه و یک نسل بود. چیزی برای خودش نمی‌خواست؛ انسان وارسته‌ای بود که از مکتب حضرت علی (ع) درس آموخته بود. او درس دیگرخواهی و دست‌کشیدن از خودخواهی را با رفتار خود به دیگران آموخت. هیچگاه ضمیر علمی و فرهیختگی ایشان جای خود را به شیفتگی قدرت و ثروت نداد.
حسینی‌پور در ادامه به ۶۰ سال پژوهش و کار بی‌وقفه جعفری اشاره کرد و ادامه داد: آقای جعفری علاوه بر اینکه یک مؤلف خوب است، یک مترجم توانا نیز هست. زیرا به اندازه خودِ مؤلفانی که کتاب‌هایشان را ترجمه کرده و شاید هم خیلی بیشتر، در آن موضوع تحقیق کرده و با آن زندگی کرده است. جعفری یعنی ۶۰ سال مبارزه، ۶۰ سال انسانیت و ۶۰ سال دین‌پژوهی و کار کردن در حوزه نهج‌البلاغه‌پژوهی و اندیشیدن به این کتاب بزرگ و امام اول و متفکر و اندیشمند بزرگ جهان شیعی حضرت امام علی (ع). ایشان بعد از اینکه سیاست را رها کرد، فرهنگ را در اولویت کار خویش قرار داد و ریاست کتابخانه دانشگاه شیراز را بر همه چیز ترجیح داده و جهانش را در کتاب جست‌وجو کرد و کارش را تولید دانش و توزیع دانش برای جست‌وجوگران معرفت می‌دانست.
وی گفت: جعفری بزرگ‌مردی است که کوچک نفسی او زبانزد است و مثل او و از این نسل خیلی کم داریم پس باید الگو باشند و از ایشان یاد بگیریم و باید قدر ببینند و بر صدر بنشینند و ما به ایشان و مثل ایشان بسیار نیازمندیم به خصوص در این زمانه. پیوند آقای جعفری با کتاب هیچ‌وقت گسسته نشد و در هیچ دوره‌ای با کتاب بیگانه نبود و دریافت که انس با کتاب خیلی بهتر از انس با سیاست است و پایه کار سیاسی، فرهنگ و کار فرهنگی است و کسانی که در راه فرهنگ گام برمی‌دارند به دنبال اصلاح زیربنایی جامعه هستند نه رو بنایی.
مدیرعامل خانه کتاب در ادامه با اشاره به اینکه جهان جعفری در کتاب خلاصه شده، گفت: ایشان بیش از ۲۷ عنوان کتاب تألیف کرده‌اند که بیشترین آنها در حوزه ائمه و به‌خصوص امام اول شیعیان بوده است که کتاب امام علی ابن ابیطالب بیش از ۱۳ بار در تعداد ۱۵۳ هزار و ۴۰۰ نسخه چاپ شده است. نهج‌البلاغه ایشان هم با ۱۲۶۳ صفحه ۷ بار و در ۱۵ هزار و ۸۰۰ نسخه چاپ شده است. می‌توان گفت که استاد جعفری، کتاب و کتابخانه را بر همه چیز ترجیح داده و جهانش در کتاب خلاصه شده است.
حسینی‌پور افزود: ایشان برنده کتاب سال ولایت برای پرتوی از نهج‌البلاغه در سال ۷۹ بوده‌اند. دکتر جعفری در جایی خودش گفته که سرنوشت بنده از آغاز با کتاب گره خورده بود و در دبیرستان در برازجان نیز کتابدار مدرسه بودم، در دانشگاه و نیز در زندان هم کتابدار بودم. درخصوص نهج‌البلاغه و کاری که ایشان کرده‌اند نیز می‌گویند برای من نهج‌البلاغه یک مسئله ارثی است و من شرح نهج‌البلاغه را در میان کتاب‌های پدرم دیدم. ایشان، برنده جایزه بیست و ششمین دوره کتاب سال جمهوری اسلامی ایران برای ترجمه نهج‌البلاغه و برنده جایزه هجدهمین دوره کتاب فصل برای کتاب آفرینش‌های ادبی در گفتار نبوی بوده است.
محمدرضا آل‌ابراهیم را به‌معنی واقعی کلمه باید یک «فرهنگ‌بان» نامید
بخش دیگری از سخنان حسینی پور به بیان ویژگی‌های محمدرضا آل ابراهیم اختصاص داشت. پژوهشگر و نویسنده‌ای که در زمینه فرهنگ، ادبیات و تاریخ، قلم زده و آثار شایسته‌ای را تألیف کرده و دبیر چندین همایش و جشنواره از جمله جشنواره داستان‌نویسی استانی «سته بان» و دبیر همایش شمس اصطهباناتی و… بوده است؛ کسی که سیمین دانشور، نویسنده مشهور شیرازی در نامه‌ای که در ۲۰ آبان ماه ۱۳۷۹ به او، از این نویسنده و پژوهشگر تجلیل کرده است.
حسینی‌پور درباره زندگی و طریق سیر و سلوک ادبی آل ابراهیم گفت: از آن‌جایی که استاد آل‌ابراهیم، تمام خاطرات و پیشینه این دیار را آموخته و ده‌ها اثر درباره فرهنگ زادگاهش خلق کرده است، می‌توان او را یک «فرهنگ بان» نامید. ایشان به گردن تمامی کسانی که ارزش واقعی فرهنگ و هنر را می‌دانند حق دارد. حقی که جبرانش برای ما متصوّر نیست. خضوع، ادب، متانت و از پا ننشستن محمدرضا آل‌ابراهیم، زبانزد است و سال‌های سال زمان می‌بَرَد که شخصی چون ایشان بیاید. در حقیقت ایشان یک بومی‌پژوه بوده است که فرهنگ مردم را به‌خصوص آن منطقه، یعنی استهبان را حفظ کرده است.
وی افزود: آل‌ابراهیم در واقع تاریخ و فرهنگ بومی مردم را ثبت و تدوین کرده است و میراثی معنوی برای نسل‌های آینده باقی گذاشته که با این پشتوانه بتوانند حرکت کنند و به آنها هویت بخشیده است. زیرا متأسفانه به‌مرور، گرد فراموشی بر آنها می‌نشیند و شاید این فضاهای مجازی هم بیشتر حافظه‌ها را کوتاه مدت‌تر می‌کند. وی تاکنون ۵۲ اثر در این زمینه تألیف کرده و امیدوارانه همچنان قلم می‌زند به امید آن‌که این پرچم را نسل‌های بعدی به دست بگیرند و ادامه دهند؛ در حقیقت نویسندگی برای آل‌ابراهیم، خانوادگی است و همسر و فرزندانش بخشی از این مسولیت را به عهده گرفته‌اند و امیدوارم این نسیم همچنان ادامه داشته باشد و مانا باشد. نهادسازی یکی از ویژگی‌های آل‌ابراهیم است؛ از تأسیس انجمن داستان‌نویسی استهبان تا نشر سته‌بان و… همگی نشان از همّت بزرگ این مرد می‌دهد.
اکبر نحوی برای دانشجویان بیش از جان مایه می‌گذارد
حسینی پور در ادامه در سخنان خود، در پاسداشت اکبر نحوی هم، وی را استادی با اخلاق، فروتن و دوست‌داشتنی که در همه سال‌های خدمت و تدریس خود همواره مسئولیت‌پذیر، دقیق و وقتشناس بوده است، توصیف کرد و گفت: ایشان همیشه جزو نخستین اساتیدی بوده است که در گروه ادبیات فارسی حاضر می‌شوند و در تدریس به هیچ‌وجه کمگویی ندارند و زکات علم را به‌خوبی ادا می‌کنند و برای دانشجویان بیش از جان مایه میگذارند.
حسینی‌پور اضافه کرد: دکتر نحوی را خواص خوب می‌شناسند؛ استادی دقیق و عمیق که تدریس و راهنمایی او برای دانشجویان بسیار مغتنم است. پژوهش‌های او در حوزه شاهنامه‌پژوهی و فردوسی‌شناسی دارای نکته‌بینی‌های خاص است. ایشان عضو فرهنگستان زبان و ادب فارسی نیز هستند اما هیچ‌وقت به‌دنبال حاشیه و مطرح‌کردن خویش نبوده است؛ به‌گونه‌ای که اگر در اینترنت درباره ایشان بخواهیم جست‌وجو کنیم، جز کتاب‌ها و مقالات ایشان سخنی از ایشان نیست.
مدیرعامل خانه کتاب گفت: دکتر نحوی دارای جامعیت علمی در حیطه‌های ادبیات سده‌های ابتدایی تا هشتم هجری قمری است و از نسل اساتیدی هستند که دقت‌نظر بالایی در پژوهش دارند. او در حیطه فرهنگ ایرانی و مشخص‌تر در فرهنگ فارس، رجال‌شناس فرهنگی خیلی خوب و با اطلاع هستند. از جمله تصحیح‌های مهمی که ایشان دارند، تصحیح شیرازنامه زرکوب و برزونامه است که در حوزه تاریخ‌نگاری محلی اثری کم نظیر است.
وی در پایان سخنان خود با اشاره به اینکه «حضور این فرهیختگان در شیراز و نیز سایر فرهیختگان در جای، جای این سرزمین اهورایی و آثاری که خلق می‌کنند، نشان از این است که تولید کتاب و اندیشه، فقط در تهران خلاصه نمی‌شود و ایران فقط تهران نیست» برای همه فرهیختگان ایران، این سرزمین اهورایی و نیز فرهیختگان جمع حاضر بهترین‌ها را آرزو و ابراز امیدواری کرد که بتوانیم درخور شأن ایران عزیز، از آنان تجلیل و تکریم کنیم
در این مراسم عنایت رحیمی استاندار فارس با بیان اینکه تکریم بزرگان علم و ادب، بسیار مهم و ضروری است، گفت: باید در طول حیات بزرگان فرهنگ، این الگوهای فرهنگی را بزرگ بداریم و قدردان‌شان باشیم.
مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان فارس هم در سخنانی با بیان اینکه فرهنگ در بستر تاریخ و زبان زاییده شده و با درهم‌تنیدگی با اندیشه، هویت فرهنگی سرزمین ایران را به وجود آورده است، گفت: گستردگی و پهناوری ایران‌زمین در هر منطقه قومیت‌هایی مختلف را پدید آورده است که با هویت مشترک زبان فارسی، ادبیات فارسی و هویت ایرانی و همچنین گسترش روح خدامحوری و کشش ایرانیان به معنویت، دیانت و اندیشه خدامحوری و اندیشه ایرانی؛ ستون‌های سترگ فرهنگ ایرانی اسلامی را پدید آورده است.
صابر سهرابی در ادامه با تجلیل از ۳ پژوهشگر برجسته اهل استان فارس که ششمین برنامه «عصر کتاب استانی» به آنهاست اختصاص داشت، یادآور شد: استاد محمدرضا آل‌ابراهیم عمرش را در راه اعتلای فرهنگ «صابوناتی» (استهبانی) گذاشت؛ فرهنگی که هم‌پای فرهنگ ایرانی است، استاد اکبر نحوی از عمر خود مشعلی روشن فراروی زبان و ادبیات فارسی نگاه داشت و استاد محمدمهدی جعفری نیز عمر خویش را بر آن نهاد تا روح اسلام و ایران زنده رخ بنماید.
خالصی: جعفری حکیمی است که علم و عمل را توأمان دارد
در ادامه محمدرضا خالصی استاد زبان و ادبیات فارسی دانشگاه شیراز با تجلیل از این سه اندیشمند که به‌گفته او «قدرت و توانایی اندیشه را اثبات کرده‌اند» ابتدا در ستایش محمدمهدی جعفری گفت: عمری در خدمت مولا علی ابن ابیطالب (ع) به سر بردن، از جعفری حکیمی ساخته است که علم و عمل را توأمان دارد.
خالصی در ادامه با بیان اینکه جعفری با کلام و زیست و رفتار مولا علی (ع) بسیار آشناست، افزود: او بسیار شجاع، مهربان و متواضع است، تبختر علمی ندارد و به واقع بحری عظیم است.
این استاد زبان و ادبیات فارسی در ادامه با اشاره به اینکه یکی از خوش‌اقبالی‌های محمدمهدی جعفری آشنایی با مرحومان آیت‌الله طالقانی و مهندس بازرگان بوده است، یادآور شد: از دل همین آشنایی بود که جعفری به پیشنهاد آیت‌الله طالقانی به سراغ ترجمه کتاب علی ابن ابیطالب (ع) نوشته عبدالفتاح عبدالمقصود رفت. متن عربی این کتاب شامل ۹ جلد و ترجمه فارسی آن ۸ جلد است که جلد نخست آن را آیت‌الله طالقانی ترجمه کرد و ۷ جلد بعدی را محمدمهدی جعفری. انتشار این کتاب در تمام محافل علمی جهان اسلام طوفان به پا کرد.
شیراز مفهومی تاریخی است
در ادامه این مراسم کوروش کمالی سروستانی، رئیس مرکز اسناد و کتابخانه ملی فارس با تاکید بر مدارای شیراز که مأمن حضور توأم با آرامش بزرگان فرهنگ و اندیشه بوده است، گفت: شیراز و هرآنچه در جغرافیای فرامرزش رقم می‌خورد، مفهومی تاریخی است که در کسوت ادب و تاریخ و فلسفه و هنر و دانش، نمود یافته، بالیده و ثمر داده است.
به گفته کمالی، این مفهوم تاریخی جهانی را از خاور داستان تا باختر شعر، با همه ایماژها و تخیلات رویاگون، برایمان نقش زده؛ که مفهومش «زیستی معنایی» شده و مصداقش، نام‌آورانی سترگ که تاریخ سربلندی این سرزمین را رقم زده‌اند.
مدیر مرکز اسناد و کتابخانه ملی مرکز فارس ادامه داد: آنان که با ذهنی وقاد و خلاق، جهانی را برایمان پدیدار ساخته‌اند، مملو از شادمانی‌های حضور و شکوه زیستی معرفت‌شناسانه هستند؛ آنچنان که در غربت‌کده جهان، روحمان را متوجه زیستی هوشمند، آگاه و با نشاط ساخته‌اند؛ آن‌سان که با همین اندیشه‌های مقابله‌گرانه، خسران و زوال مدام این جهانی را، طرحی نو درمی‌اندازیم.
کمالی سروستانی سپس با بیان اینکه حکایت امروز ما، حکایت رادمردانی است که مانیفست وجودی‌شان را با تار و پود علم و دانش و ادب، تنیده‌اند، گفت: این رادمردان همانانی هستند که بر آن شده‌اند تا فرصت عمر را در جهانی پرآشوب و سرشار از تعدّی، به قدر همت خویش، روایتگر علم و دانش و ادب باشند؛ و بر این قاعده، از انسانیت، اخلاق، ظرافت زیستن و شرافت دانستن، دفاع کنند؛ و بدین‌سان، با خلق جهان بخردانه خویش ما را به درک زیبایی و معرفت‌شناسی، راهی بنمایند.
مدیر دانشنامه فارس اضافه کرد: استاد سیدمحمدمهدی جعفری با سوابق درخشان دینی، علمی، سیاسی و خلق آثاری ماندگار در عرصه قرآن و نهج‌البلاغه؛ که پیش از دانشش، نوع‌دوستی، انسان‌مداری و صداقتش، کلاه تکریم و تعظیم ما در پیشگاهش، از سر برمی‌دارد؛ و استاد محمد رضا آل‌ابراهیم پژوهشگر و نویسنده فرهنگ مردم، ادبیات و دلداده تاریخ استهبان که دانش و عشقش را در قالب بیش از ۵۰ کتاب ماندگار کرده است.
کمالی سروستانی سپس با ذکر «نحو اکبر استاد اکبر نحوی؛ مردی از قبیله تامل بر پدیده‌ها، صبور، مهربان، آزاده و زلال»، به اجماع دوستدارانش که به شمار، بسیارند و به باور، ستبر، نحوی را «مرد مدارا، عقل و گاه‌گاهی شور و نشاط» عنوان کرد: در سکوت او، معنا شکل می‌گیرد؛ از دریچه قاب عینکش، خیره که می‌نگرد؛ کشفی دوباره و جرقه‌ای هنوز، بر ناشناخته‌های تاریخِ علمِ ادب می‌زند.
اکبر نحوی دستی در حماسه و اسطوره و رویی در تاریخ دارد
مدیر مرکز اسناد و کتابخانه ملی مرکز فارس با بیان اینکه سخن از کتاب و دفتر و قلم که باشد، از پای نمی‌افتد، گفت: او در خلوتگاهی نمور از بوی کتاب و نسخه و طومار، به آغوش کلمات پناه می‌جوید و حاصل تجربه‌هایش را که برخاسته از درکِ شعوری تاریخی و ادبی است، در سطرسطر نگاشته‌هایش، بر جای می‌گذارد تا چراغی باشد، فراسوی ره‌جویان این وادی.
به کمالی با تاکید بر اینکه اکبر نحوی برای هر پرسشِ علمی و منطقی، در حوزه تحقیق و پژوهشش، پاسخی قانع‌کننده دارد؛ می‌گوید: خرده‌ریزه‌های اندیشه‌های رها شده‌اش را که کنار هم می‌چینی، قابی از داشته‌هایی را می‌یابی که دستی در حماسه و اسطوره دارد و رویی در تاریخ دارد.
کمالی سروستانی سپس با اشاره به سال‌ها آشنایی اهالی فرهنگ با نحوی، گفت: پیوسته او را آزاده، رها و وارسته یافته‌ایم با تواضعی که پهلو به معنا می‌زند؛ خشک مغزی را تاب نمی‌آورد؛ روایتگر تاریخ و ادب است؛ و در هر روایتش، گویی حقیقتی زاده می‌شود.
به باور کوروش کمالی، وجه اندیشگانی نحوی، بر همه وجوهش غالب است؛ عمق مدارا و احترام را با او می‌توان دریافت. همچنین وی در توصیف ویژگی‌های علمی و اخلاقی نحوی نیز گفت: نحوی «فهیم مردی» است که به گزافه سخن نمی‌گوید و رفتاری تاریخ‌نگر دارد؛ «مردی که با گزاره‌های علمی و روایات مستند ادبی و تاریخی شناخته شده است.» نحوی نخبه‌مردی است که از گاهی که به شیراز پای نهاد؛ به رسم تمامی اندیشه‌ورزان؛ از خواجوی کرمانی تا روزبهان بقلی فسوی؛ تا سیبویه بیضاوی، رسول پرویزی و بسیاری دیگر، شیراز را خوش مأمنی یافت و مهربان میزبانی رحل اقامتش، به ترک این آب و خاک دل نداده است؛ «شگفتا! شیراز را چه نخبه‌پرور است!»
کوروش کمالی سروستانی اضافه کرد: ماجرا از سال ۱۳۶۶ آغاز شد؛ آنگاه که به «لغت‌های ضبط ناشده در فرهنگ‌های فارسی» انجامید و بعد از آن با «تصحیح برزونامه» در سال ۱۳۷۹ و چاپ آن در سال ۱۳۸۷ ادامه یافت. در زمینه «آشنایی با فرهنگ و ادبیات ایران»، «تحقیق در حماسه‌های ملی و متون حماسی»، «آشنایی با تاریخ ادبیات ایران» و «نسخه‌شناسی و روش تصحیح و تحقیق متون» اکبر نحوی را باید از انگشت‌شمارانِ متخصصِملی برشمرد که آثار مانایی از خود به یادگار نهاده است. «تمامی آنچه که یا بر صفحه سپید کاغذ نقش بسته، و یا چونان بذری، در ذهن و زبان درس آموختگانش، بالیده است.»
مدیر مرکز اسناد و کتابخانه ملی مرکز فارس در ادامه گفت: به روایات آثارش، نحوی از «شیرازنامه» تا «همایون‌نامه» از «آیین دبیری» تا «مجموعه رساله‌های فارسی و عربی از دانشوران ایرانی» و از «دیهیم هفتاد» تا «رودکی» و… و چاپ بیش از ۵۰ مقاله علمی و پژوهشی در نشریات معتبر ملی و دایره‌المعارف‌ها و دانشنامه‌های تخصصی، او را پژوهشگری ارجمند و از جمله مفاخر این سرزمین باید شمرد. با استعانت به چند دهه کنکاش، تفتیش و جستجوهای علمی نحوی در متون خرد و کلان، نسخه‌های خطی و مطبوعات و نشریات؛ امروز او را باید مفاخرانه «کنکاشگر متون» نام نهیم.
به حضور نخبگانی چون این سه استاد می‌بالیم
کوروش کمالی سروستانی در پایان با بیان اینکه شیراز امروز، مفتخر است که با تکیه بر میراث کهن خویش، چونان فرزندی خلف؛ برگ برگ زرین فرهنگ و تمدن این سرزمین را پاس داشته، بر غنای آن افزوده است، یادآور شد: ما مردمان این مرز و بوم، به حضور نخبگانی چون استاد سیدمحمدمهدی جعفری، استاد محمدرضا آل‌ابراهیم و استاد اکبر نحوی، می‌بالیم و فاخرانه، جایگاه ارجمندشان را پاس می‌نهیم.
در پایان این مراسم محمد عسلی هم در سخنانی کوتاه با ستایش از خدمات فرهنگی محمدرضا آل‌ابراهیم گفت: این پژوهشگر در اعتلای فرهنگ مردم استهبان و حفظ فرهنگ عامه مردم این شهر، شاخص بوده است.
مدیرمسئول روزنامه عصر مردم افزود: آل‌ابراهیم فروتن و مردمی است و افزون بر پژوهشگری، معلمی نیز کرده است
نظر شما